چکیده:
ایثار و شهادت در ایران امروز، همانند بسیاری از واژگان و اصطلاحات معنوی دیگر،
به جهت عمق مفهوم و ظهور آن در صورت های متنوع و گاه تعبیر و تفسیرهای سطحی و
نسنجیده، دچار نوعی کج فهمی و آسیب شده که ترویج و تجلی حقیقی آن را در نسل امروز
خدشه دار می کند و باعث نفهمیدن درک معنای واقعی آن شده است. از طرفی به دلیل نمود
واقعی و ملموس این مفاهیم در جنگ تحمیلی، زمینه رشد و بالندگی آن فراهم است.
این مقاله کوشش است جهت تعاریف، صحیح ایثار، ایثارگری و شهادت از نظر اسلام می
باشد و به چرایی جنگی که ابر قدرت ها 8 سال به ما تحمیل کردند پرداخته در ادامه
مقاله نقش عشایر در دفاع مقدس را تبیین کرده، بی تردید اگر ما صفحات انقلاب و تاریخ
را ورق بزنیم نقش موثر آن چه در مبارزات تاریخی قبل از انقلاب علیه رژیم های
گوناگون گذشته و چه در پیروزی های انقلاب اسلامی به ویژه دفاع مقدس و همچنین در
عرصه های مختلف جامعه به خوبی نمایانگر است.
توجه به این قشر می تواند منشا خیر، آثار و برکاتی در تداوم انقلاب اسلامی باشد.
همچنین این مقاله برخی نقش هایی عشایر ایل لری در دفاع مقدس و پیروزی انقلاب اسلامی
تبیین کرده است تا شاید گامی برای شناسایی نقش عشایر در دفاع مقدس برای مردم و
مسئولین برداشته باشیم زیرا عشایر در طول تاریخ دارای تاثیرات اقتصادی، اجتماعی،
سیاسی و امنیتی بوده اند.
مقدمه:
برای جامعه ما شهادت و مفاهیم مرتبط با آن از قبیل فرهنگ شهادت، ایثار و ...
مفهومی آشناست، اما به همان اندازه که آشناست دستخوش تحریف و ابهام نیز بوده است.
کلمه ایثار و شهادت و کلمات هم خانواده با آن نظیر شهید، شاهد و مشهود به جهت ژرفا
و گستره ای که دارد در گذر زمان و در فرهنگ های رایج در هر مکان دچار نوعی سطح نگری
و یا گاهی برداشت های نادرست می شود. البته توجه و پرداختن به معنی ایثار، شهادت و
شهید پایه شکل گیری صحیح و مناسب فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه خواهد بود.
و در این زمینه کار علمی و دانشگاهی کم انجام شده است و غالب کارها شعارگونه و
در قالب مناسبت ها و مراسم ها صورت گرفته است. این همه در حالی است که شهادت به
عنوان موضوع دینی – اجتماعی را به خود گرفته ضمن اینکه به طور مستمر در بستر حقیقی
خود یعنی جنگ و جهاد در فرهنگ اسلامی وزنه اصلی را داشته است.
انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحملی از جمله وقایع بزرگی بودند که شهادت و ایثار را
نه در عرصه نظر، که در عرصه عمل معنا نمودند و امروز با گذشت 32 سال از انقلاب،
جامعه ایران اسلامی با تقدیم هزاران شهید در مرحله تثبیت پایه ها و سیر تکاملی خود
است.
عشایر در طول تاریخ همیشه آماده دفاع از دین مبین اسلام و مهین عزیزمان ایران
بوده و در این راه شهدای گرانقدری را تقدیم اسلام و ایران زمین نموده است. شهدای
عشایر نماد دینداری وطن پرستی عشایر می باشند. عشایر مظلوم زیسته و مظلوم به شهادت
رسیده و اکنون نیز مظلوم باقی مانه اند. این مقاله سعی دارد حق شهدای عشایر را بجا
آورده و به معرفی نقش این ستارگان آسمان عشایر بپرداز تا راه و روش آنان را به
جوانان امروز وطن عزیزمان ایران مکشوف شده و از غیرت ایرانی و ایمان الهی آنان درس
بگیرند.
در این راستا تبیین مفاهیم شهید، شهادت، ایثار ، ایثارگری و نقش عشایر ایران و
به خصوص ایل لری در دفاع مقدس مسئله اصلی مقاله حاضر را تشکیل می دهد.
تعریف ایثار:
ایثار در لغت به معنای « بذل کردن، دیگری را بر خود ترجیح دادن و سود او را بر
سود خود مقدم داشتن و نیز قوت لازم و مایحتاج خود را به دیگری بخشیدن است.» حمید،
271:1369
ایثار در معنای لغوی در فرهنگ فارسی معین شامل:
« بذل کردن، عطا کردن، نثار هر چیزی اعم از مادی و معنوی به دو شرط: 1. در عین
نیاز در تعریف واژه ایثار در قرآن کریم آمده است: « و یوثرون علی انفسهم و لو کان
بهم خصاصه»( سوره حشر/آیه 9)
ایثار می کنند بر نفس هایشان و لو به آن نیاز داشته باشند.
2. کلیت عمل است.
انگیزه عمل باید فقط و فقط خدایی باشد و هیچ انگیزه دیگری غیر خدایی را شامل
نشود.
و در سوره دهر آیه 9-8 خداوند فرموده است
« و یطمعون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا، انما نطعمکم لوجه الله لا
نرید منکم جزانا و لا شکورا»
به نیازمندان طعام می دهند صرفا به خاطر خدا و رضای او بدون توقع و درخواست هیچ
پاداش یا انتظاری از کسی.
«انما الاعمال بالنیات» ارزش عمل به نیت آن است.
در اسلام اینار فی النفسه دارای ارزش نیست، آنچه به آن ارزش می دهد هدف و جهت
ایثار است که کدام جهت و برای چه هدفی باشد. در همه فرهنگ ها، ایثار وجود دارد مهم
ماهیت و محتوای عمل است نه صورت عمل.
در این زمینه امام خمینی (ره) می فرمایند: « شما جوانان خودتان را فدایی می کنید
و بسیار اشخاص هم هستند که در راههای انحرافی و گمراهی باز هم این کار را می کنند.
صورت عمل، یک صورت است؛ لکن معنی دوتا و محتوا دوتاست. میزان محتوای عمل است، نه
صورت عمل.»
ایثارگر:
در معنای مصطلح و عرف در بین ما، ایثارگر به کسی گفته می شود که به خاطر ارزش
های دینی، ملی و انسانی فعالیت های جهادی داشته باشد. واز دیدگاه روانشناسی،
ایثارگری می تواند نوعی معنا جویی یا معنا خواهی تلقی گردد.
دکتر ویکتور فرانکل معتقد است، انسان اساسا موجودی معنا طلب است و اصطلاحیات او
در معنا جویی او خلاصه می شود « ر.ک انسان در جستجوی معنی- دکتر ویکتور فرانکل»
ایثارگری حامل پیام هایی ایثار، از خود گذشتگی، شهامت ، دلیری، رشادت، دین
باوری، انسان دوستی، عزت و عظمت است، تقدس پیدا کرده و اگر افراد ایثارگری در بین
خودمان داشته باشیم با احساس غرور افتخار می کنیم.
پیشینه ایثار
تاریخ ایثار از زمان حضرت آدم (ع) شروع شده و تا آخرین منجی موعود (ع) ادامه
خواهد یافت.
در طول تاریخ پیامبران و افراد مشهور دیگری در این کره خاکی پا به عرصه گذاشته
از روح و عظمت بسیار بالایی برخوردار بوده اند تا بتواند در عین احتیاج به چیزی و
داشتن عشق و حب نسبت به آن، آن را بخشد.
هابیل پروارترین گوسفندش را به قربانگاه می فرستند، ابراهیم خلیل عزیزترین و
یگانه ثمره حیاتش را ( اسماعیل را)، پیامبر خاتم (ص) در آن شب روشن افروز، در آن
لیله المبیت، علی (ع) را که به منزله نفس و جان اوست در بستر می خواباند تا مایه
فخر و مباهات خداوند بر ملائکه الله گردد و در جریان مجاهله جایش را، نفس را« علی
(ع) »پاره جگرش را «فاطمه (س)» و سید جوانان اهل بهشت «حسنین(ع)» را نثار می
کند.
هدف ایثارگران
آنچه در سالهای پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن دفاع مردانه و غرور آفرین
جوانان مومن و ملت انقلابی ایران دیده می شود، بسی بالاتر و والاتر از مرتبه وجدان
و حتی تعقل بشری بود و تنها با تعابیری مانند تعهد، فداکاری، نوآوری، اخلاص،
پرکاری، وظیفه شناسی از این دست قابل شرح و بیان نبود؛ بلکه چیزی فراتر از این ها
لازم بود تا این همه مجاهدت ها و فداکاری اخلاص را به بهترین وجه تفسیر کند، چیزی
از مقوله «عشقی مقدس و الهی» در سایه این فرهنگ الهی پدیدار شده بود تا بتوان در
سایه آن به مجاهدت ها و فداکاری ها معنا بخشید.
ایثارگران، بزرگان راه حق که بر دوش تعهد سرخ خویش رسالت پاسداری از ارکان عظمت
و افتخار انقلاب اسلامی را حمل می کنند، شناخت اهداف آنها از مهمترین مباحث فرهنگی
جامعه است که می تواند الگو و معیاری برای ساماندهی فرهنگی قرار گیرد.
اهداف همه ی ایثارگران در مکتب الهی چیزی جزء به رسیدن حق نیست. آنچه امروز در
جامعه به عنوان اهداف ایثارگران مطرح است، همه ابزار و وسیله هستند نه هدف. سرنگونی
طاغوت ایجاد حکومت اسلامی، دستیابی به آزادی، اجرای قانون اسلامی و ده ها خواسته
دیگر همه وسیله هستند برای رسیدن به هدف بالاتر و آن راهیابی به کمال مطلق و جلال و
جمال بی نهایت است.
و در اسلام آن چیزی که به ایثارگر ارزش می دهد جهت و هدف ایثار است که به ایثار
معنا بخشیده و از آنجایی که ایثار در تمام فرهنگ بوده پس آنچه که باعث شده ایثار در
اسلام از مفهوم ایثار در سایر فرهنگ ها متمایز شود. مهم ماهیت و محتوای عمل ایثار
است نه ظاهر و صورت عمل. و هیچ قلمی یارای نوشیدن ستایش از کسانی که در جبهه سنگرها
را به محراب مسجد و معراج به سوی خدا تبدیل کرده اند ندارد و گیرم که هنرمندان،
هنرپیشگان و قلم به دستگیرگان بتوانند میدان های شجاعت و دلاوری آنان، هیاهوی موشک
های دشمنان عبور از سیم خاردار، افتادن آنها روی مین ها برای پاکسازی و ایجاد کوره
راهی برای عبور از میدان های مین و سیم های خاردار و زیر آتش توپ و تانک ها را
بتوانند ترسیم کنند ولی آن بعد از الهی، عشق به خدا جلوه ربانی که باعث پرواز آنها
به سوی معبود خویش می شود را چگونه می توان با قلم، هنر و بیان ترسیم کرد؟
گذشت و فداکاری سنگرسازان بی سنگر، بسیجیان دلاور را با هیچ ابزار بشری نمی توان
آن را توصیف کرد و آن را در هیچ قالبی نمی توان گنجاند و شاید نمتوان معنای این همه
مجاهدت ها و فداکاری را در کلمه عشق الهی تجسم کرد.
نقش ایثارگر و فداکاری در جامعه امروزی )پس از جنگ(
امروزه هم می توان آن مجاهدت ها و فداکاری و جهاد بسیجیان دیروز به وسیله
بسیجیان دیروز و سازندگان مصمم و با استوار امروز در جامع درتمامی زمینه ها اعم از
علمی، فرهنگی و دفاع از کشور مشاهده کرد و نسل امروز با توجه به اینکه استکبار تمام
ابزار و قدرت خود را برای نابودی انقلابی که بد دست آن همه بسیجی دریادل و جهادگر
پرشور حفظ شد کمر همت بسته است، از این انقلاب که از امام به دست ما امانت داده شده
پاسبانی می کنند به یاد بیاوریم که ما چه عزیزان و بهترین هایی را برای حفظ اسلام و
انقلاب از دست داده ایم و درخت اسلام با خون بسیجیان و ایثارگران آبیاری شده و روز
به روز تنومند می شود.
و امروز شاید دشمن جرات برپا کردن جنگی که با سلاح رویا رویی ما شود را نداشته
باشد و جنگ نرم را ایجاد کرده که فرهنگ اسلامی را نشانه گرفته با رواج مد پرستی،
ترویج فیلم های غیر اخلاقی و اشاعه ی بی حجابی در جامعه و با تبلیغات ضد انقلاب از
طریق رسانه ها و ماهواره ها و ... همه و همه اسلام را هدف گرفته تا جوانان را با
فرهنگ شهادت و ایثار بیگانه کند. ولی علی رغم تلاش های دشمنان مشاهده می کنیم
انقلاب روز به روز زنده تر و استوار تر می گردد همانگونه که مشاهده کردیم در جریان
انتخابات سال 1388 دشمنان خوابی را که برای این انقلاب دیده بودند با عدم آگاهی
شناخت از امت و ملت اسلامی ایران فتنه ی 88 را با کمک افراد داخلی ( وابسته یا عدم
شناخت از اهداف شوم دشمنان) به راه انداختند و به خیال خام خود عمر انقلاب به سر
آمده است دیر یا زود فرو پاشیده می شود ولی از آنجایی که خداوند دشمنان ما را از
احمق ها آفریده است نتوانستند ملت و جوانان امروزی مارا بشناسد و خداوند برروی چشم
های آن ها عینک های تیره قرار داد.
ولی ما شاهد بودیم ملت ایران زمانی که در عاشورا 88، دشمنان به آرمان های شیعه ،
فرهنگ عاشورا و اثار و شهادت رحم نکردند و آن را به باد مسخره گرفتند تاب نیاورده
به فرمان رهبر انقلاب لبیک گفته در روز نهم دی ماه از کوچک و بزرگ ، از دانشگاهی و
کارگر و کارمند...از جنوب تا شمال ایران از مغرب تا مشرق کشور و ... همه و همه به
خیابان ها آمدند و از آرمانهای انقلاب دفاع کردند و دشمنان این انقلاب را سر جای
خود نشاندند.
و امروزه هم می بینیم شهید فهمیده های بسیاری وجود دارد که هر لحظه مهیا شهادت و
فداکاری می باشند در جریان بمب گذاری مسجد جامع زاهدان شهید گلدوی با فداکاری خود
فرد بمب گذار را در آغوش خود گرفت و از ورود این فرد خبیث به مسجد جلوگیری کرد و
جان بیش از 150 نفر از هموطنان عزیزمان را نجات داد و پیام فداکاری بسیج گلدوی این
بود:
« نسل جوان امروزی ما هر کدامشان یک شهید فهمیده است و همیشه آماده و مهیای
شهادت و دفاع از اسلام می باشد و جان خود را ایثار می کنند تا هموطنانشان در آسایش
زندگی کنند.»
شهادت و فرهنگ شهادت:
کلمه شهید و شهادت از کلمه رایج معمولی است که فقط در مورد بعضی افراد استعمال
می کنیم. هر کشته یا مرده ای شهید نیست. روزی صد ها نفر کشته می شوند و هزاران نفر
می میرند و به آنها شهید نمی گوئیم. اطراف کلمه شهید را هاله ای از قدس و تعالی
احاطه کرده است. واژه شهید به معنای شاهد، گواه و کشته شده در راه خدا آمده
است.
به کسی شهید گفته می شود که در یک راه مقدس و برای هدفی مقدس جان خود را از دست
بدهد.
اگر فرد مرگی را انتخاب کند که در اسلام دارای دو ویژگی باشد، در اسلام به عنوان
شهید یاد می کنند:
در راه خدا کشته شود( کشته شدن فی سبیل الله)
مرگ او مرگی آگاهانه باشد.
در غیر این صورت اگر فرد کشته شود، از دیدگاه اسلام شهید به حساب نمی آید.
اگرکسی مدعی مرگ و کشته شدن در راه خدا باشد، مانند خوارج و وهابیون افراطی و یا
اگر مرگش آگاهانه باشد، ولی در راه خدا نباشد، شهید به مفهوم اسلامی آن تعبیر نمی
شود، مانند مرگ بسیاری از مبارزان با استعمار و استبداد در جهان، گرچه قابل احترام
هستند، اما از دیدگاه اسلام شهید نیستند پس کشته شدن آگاهانه و در راه خدا شهادت
محسوب می شود در نزد همه انسان ها در سراسر جهان، کسانی که برای مردم قابل احترام
بوده و برای ایشان اهمیت خاص دارند، کسانی هستند که باری آسایش دیگران و رهایی از
ظلم و ستم و جهل کشته شده اند. وقتی از ایشان یاد می شود هاله ای احترام در اذهان
نقش می بندند و همه ملل ها برای چنین کسانی یاد بودها و آیین خاص قایل هستند و
ساختن بنای «یاد بود سربازان گمنام» در اکثر کشورها حکایت از این احترام دارد.
مثلا در هندوستان روی بنایی به نام «دروازه ی هند»اسامی کشته شدگان در راه
استقلال و آزادی کشورشان حک شده تا برای آیندگان نشانی از مارزان راه آزادی و
استقلال از زیر یوغ استعمار انگلیس باشد.
در زبان انگلیسی، معادل واژه شهید کلمه(martyre) و شهادت (martyrdom) آمده است.
نکات مذکور نشان می دهد که همه ی افرادی که مرگی در راه اهداف متعالی بر می گزینند
و جان خویش را برای آسایش دیگران فدا می کنند، قابل احترام و تقدیر هستند.
در اسلام شرط اصلی برای شهادت، مرگ آگاهانه و کشته شدن فی سبیل الله است. در
اسلام، شهید از اجر و پاداش والایی برخوردارند و کسانی هستند طبق آیه قرآن( عند
ربهم یرزقون) بوده و اگر در میدان کشته شود نیاز به غسل ندارد او به محض داخل شدن
به جرگه شهدا، یکی از سه گروه مقربان درگاه خدا می شود.و با اولین قطره ای که از
شهید به زمین می ریزد تمامی گناهانش آمرزیده می شود.
پس شهادت در مفهوم اسلامی عبارتست از : مرگی که انسان با توجه به خطرات احتمالی
یا ظنی یا تعیینی فقط به خاطر هدفی مقدس و انسانی و به تعبیر قرآنی( فی سبیل الله)
از آن استقبال می کند.
شهید سه خصوصیت دارد: یکی اینکه در راه هدف مقدس کشته می شود، دگر اینکه
جاودانگی می یابد، سوم آن چیزی که آنها محیط پاک می دهند. گفتم مقدس نگفتم بزرگ.
ممکن است مقصد بزرگ و با اهمیت باشد ولی مقدس نباشد.
اسکندر که آرزوی جهانگیر را تعقیب می کرد هدف به اصطلاح بزرگ داشت ولی مقدس نبود
و بلکه عالی هم نبود. کسی که در این راه کشته بشود در چشم بشر احترام و تقدس
ندارد.
تمام کسانی که به بشریت خدمت کرده اند حقی بر بشریت دارند، از راه علم، یا صنعت
و هنر، یا اکتشاف و اختراع و یا حکمت و فلسفه یا ادب و اخلاق و از هر راهی ولی هیچ
کس به اندازه ی شهدا راه حق، بر بشریت حق ندارند و از همین جهت هم عکس العمل بشریت
و ابراز عواطف بشر درباره ی آنها بیش از دیگران است زیرا عدل و آزادی برای محیط
اجتماعی بشر و برای روح بشر به منزله هوا است برای تنفس ریه، بدون آن ادامه حیاط
ممکن نیست. پیغمبر (ص) فرمود:«الملک لبقی مع الکفر و لا یبغی مع الظلم».
عالم در علم خود، و مکتشف در اکتشاف خود، و مربی و معلم اخلاق در تعلیمات خود
مدیون و مرهون شهدا هستند و شهدا در کار خود مدیون کسی نیستند زیرا شهدا که محیط
آزاد به دیگران دارند تا آنها توانستند نبوغ خود را ظاهر کنند. شهدا شمع محفل
بشریتند، سوختند و محفل بشریت را روشن کردند.
شهید کسی است که به خون خود ارزش و ابدیت و جاودانگی داده است. آن کس که مال خود
را صرف خدمت و بنای خیر می کند به مال خود ابدیت و ارزش می دهد. آن کس که اثر علمی
باقی ی گذارد، به فکر خود و آن کس که اثر صنعتی و فنی باقی می گذارد، به هنر خود،
و آن کس که فرزند خود یا دیگران راتربیت می کند، به عمل خود ارزش و ابدیت می دهد،
شهید به خون خود ارزش و ابدیت می دهد.
این تفاوت میان شهید و دیگران است که شهید پاکباخته است و «سودا چنین خوش است که
یکجا کند کسی». اما عالم یا منفق یا معلم یا مربی یا هنرمند قسمتی از ما یملک خود
ارزش و ابدیت می دهد. خون شهید به زمین نمی ریزد بلکه هزار برابر می شود و به
دیگران تزریق می شود و در رگهای دیگران برای همیشه جریان می یابد و این است که معنی
جاوید شدن خون شهید و این است معنی اینکه شهدا حماسه آفریدند. و به همین جهت
پیشوایان آرزوی شهادت می کردند، و به همین جهت اسلام در هر زمانی نیازمند به شهید
است.
چرایی اتفاق جنگ تحمیلی؟
و لو قاتلکم الذین کفروا و لولو الدبار ثم لا یجدون ...
«و اگر کافران با شما به مبارزه برخیزند پشت به جنگ کنند، آنگاه دوست و یاوری
نیابند. این سنت خداست که از پیش جاری بوده و هرگز سنت خدا تبدیل پذیری نخواهد
یافت. »( فتح/ آیه 33)
وقوع انقلاب اسلامی بعنوان حادثه ای عظیم قرن در یک «مستمره امریکایی» با نظام
2500 ساله ی شاهنشاهی، امپریالیسم و جهان سرمایه داری و سوسیالیسم و در یک کلمه غرب
را دچار سرگیچه کرد.
آمریکا احتساب ضرورت تجدید سیاست دیرینه، دوره ی جدیدی را در پناه حقوق بشر آغاز
کرده بود این سیاست به ظاهر نو در حقیقت برای زدودن آثار جنایات امپریالیسم در جهان
و منزوی ساختن ابرقدرت رقیب اتخاذ شد.
امپریالیسم غرب به سرکردگی انگلستان از انقلاب لیبرالی مشروطه و امریکا از
کودتای 28 مرداد سلطه خویش را بر ایران تثبیت کردند و با توجه به برنامه ریزی های
دراز مدت یعنی جایگزین کردن فرهنگ غربی به جای فرهنگ اسلامی از مغز ها و منزوی
ساختن روحانیت تشیع و حوزه علمیه و رواج مصرف زدگی و زندگی غربی، امریکا سیاست حقوق
بشر را با اطمینان خاطر و با سنجش نیروهای سیاسی موجود در ایران، مطرح ساخت. اما
جامعه ی تحت فشار و خفقان شاهنشاهی که روزنه ای یافته بود، ناگهان امواج خروشان خود
را رها ساخت و این بار تمامی حساب های تئورسین های آمریکایی غلط از آب در آمد و علی
رغم تمام تلاش های روشنفکر نمایان و غرب زدگان و وابستگان، برای کنترل حرکت های
مردمی، نهضت به رهبری امام قاطعانه پیش رفت و شاه را سرنگون کرد و به سلطه امریکا
در ایران پایان داد.
امپریالیسم غرب زخم خورده از امت بیدار و مسلمان ایران و با احساس خطری که از
امواج گسترش انقلاب اسلامی دارد، از راه های گوناگون درصدد ضربه زدن به انقلاب
اسلامی و منحرف ساختن آن و نهایتا نابود کردن جنبش اسلامی در منطقه بوده و هست که
یکی از این طریق ایجاد جنگی در منطقه و تجاوز به جمهوری اسلامی به شمار می رفت.
در همین رابطه امریکا عراق را انتخاب کرده بود. اما آنچه باید گفته شود مقاومت
شگفت و قهرمانانه امت اسلامی ماست.
امریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی انواع و اقسام تجربیات گذشته خود را برای
شکستن انقلاب اسلامی و جلوگیری از شکل گرفتن نظام حکومت جمهوری اسلامی بکار برد ولی
سه عامل مهم این طرح ها را عقیم گذارد:
رهبری قاطع و مکتبی امام
اسلامی بودن انقلاب
حضور فعال مردم مومن به این اسلام و رهبری در صحنه مبارزه
علت مقدس بودن برخی دفاع ها
دفاع مقدس بشری دارای دو تشخص است:
یکی از نظر هدف دفاع، یعنی این دفاع برای مقامات عالی انسانیت، توحید، عدل،
آزادی، رفع ظلم و استبداد است، نه به خاطر کسب جاه و مقام یا تحصیل ثروت وبه قول
حنطله بادغیسی کسب مهتری و یا حتی برای تعصب نژادی.
دیگر اینکه این دفاع ها برقی است که در ظلمت های سخت پدید می آید. شعله ای است
که در میان ظلمها و استبدادها و استثارها و زورگوئی ها می درخشد، ستاره ای است که
در تاریکی شب در آسمان سعادت بشر طلوع می کند.
دفاع مقدس و عاشورا
کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا
«حرف سید الشهدا حرف روز است، همیشه حرف روز است، همیشه اصلاح حرف روز سید
الشهدا آورده است دست ماها داده است» امام خمینی (ره)
عاشورا یک حادثه بلکه یک فرهنگ است، فرهنگ حماسه، فرهنگ شهادت، فرهنگ ایستادگی و
مقاومت، فرهنگ ولایت، فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر، فرهنگ عشق فرهنگ ایثار،
فرهنگ تحمل و صبر، فرهنگ بصیرت و تدبیر، فرهنگ تسلیم به امر خدا، فرهنگ وفاداری به
قرآن و عترت، فرهنگ عزت و سرافرازی فرهنگ بی اعتنایی به زخارف دنیا و فرهنگ تمام
خوبی ها و جلوه های زیبا و محبوب دین است که همواره ماندنی است و آنهایی که در چنین
فرهنگی رشد می کنند و رنگ وبویی حسینی می گیرند، همیشه تاریخ مورد حسد و تجاوزو
ظلم تاریک اندیشان و مستکبران و فساق واقع می شوند که همه روزها عاشورا و همه زمین
ها کربلا می شود.
مگر انقلاب اسلامی را حسینیان زمان از دل سیاهی رژیم فاسد و ضد دینی پهلوی بیرون
نیاوردند؟ مگر جنگ تحمیلی 8 ساله را پیوستگان به این فرهنگ، فاتحانه پیش نبردند؟ و
در کربلاهای مکرر نیافریدند و دشمنان اسلام و عزت اسلامی و نامی دینی را سرافکند و
رسوای جهان ساختند؟
صفی که دین برایشان مقدس و دلهایشان در تسخیر خدا و جوارحش در اجرای حدود الله
است لبیک گویان امام المسلمین از میان دریای مکر و فریب و وسوسه و شبهه و شعائر خود
خواهی می گذرند و از روزن زمان و مکان به عاشورا و کربلا نیک می نگرند.
تحریف اهداف انقلاب
در عصر حاضر می توان به تحریف های خاصی اشاره کرد:
قیام و انقلاب مردم را به علت تلاش آنان برای رفاه و نان دانستن و بالعکس آن را
به شدت رفاه! یا خدشه کردن انگیزه های پاک و مقدس رزمندگان اسلام یا ایجاد ابهام در
چرایی ادامه جنگ بعد از جنگ خرمشهر و ... بی مناسبت نیست در اینجا گوشه ای از وصیت
نامه یکی از شهدا را بنویسیم:
«به خدا قسم راهی که انتخاب کرده ام جزء راه الله نیست و از روی حرص به بهشت یا
ترس از جهنم نیست، بلکه فقط به خاطر خدا و اسلام است و برای اینکه شاید توانسته
باشیم رضای حق تعالی را به جای آورم خوش به حال آنانی که زندگیشان برای خداست و
مرگشان در راه خدا، خوش به حال آنان که جزء خدا راهی ندارند و جز فکر خدا یاری
ندارند. از مرگ فراری نیست، خدایی زندگی کنید.»
در حال حاضر ما گنجینه ای در دست داریم متاسفانه به شدت از آن غافلیم و آن حضور
تعداد کثیری از رزمندگان، جانبازان آزادگان و خانواده های معظم شهدا است که راویان
بلا واسطه و صدیق ایثار و شهادت هستند. حس اسطوره سازی و قهرمان سازی خیالی یکی از
احساساتی که در انسان هست، عشق است دوست داشتن شدید به فرد جمع بدون آسایش و بی
نظر نفع پرستی.
انسان احتیاج دارد که در طول تاریخ جامعه انسانی، کسی را مشاهده کند که در حد
اعلی فداکاری دارد یعنی وقتی پای نفع دیگران می رسد، عشق و دوستی به جامعه مطرح می
شود، دیگر خودش نباشد، همه منافع و مصالح خودش را زیر پا گذاشته و جان خود را فدای
دیگران می کند. لذا انسان، نمونه اعلای عظمت را به صورت رب النوع می سازد مثل
ماهتمادر هند، فتوشی شی شی در چین و ژاپن، زئوس یا ازئیس در روح یونان، هرکول و ونوس
در یونان، لافاس در روسیه و ... در هر یک از این فرهنگ انسانی که منبع خیر و برکت
برای جامعه و دیگران می باشد ساخته می شود اصولا نیاز به پرستش و ستایش نمونه های
اعلی و متعالی نیاز دارد ولو اینکه واقعیت ندارند ماند نمونه های خیالی و اسطوره
های خیالی.
در حالی که تاریخ انقلاب و جنگ ما پر از اساطیری است واقعی نه خیالی انسان های
بی نام و نشانی یا که فرقی می کند نامداری که یک شبه ره صد ساله را می پیماید و به
اوج معرفت و عرفان می رسد و همه چیز خود را در راه رضای دوست فدا می کند.
نقش عشایر در پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس
اگر صفحات پر انقلاب انقلاب را ورق بزنیم نقش موثر عشایر ایران اسلامی چه در
مبارزات تاریخی قبل از انقلاب علیه رژیم های گوناگون گذشته و چه در پیروزی های
انقلاب اسلامی به ویژه دفاع مقدس و همچنین در عرصه های مختلف جامعه به خوبی
نمایانگر است. عشایر سلحشور و وفادار به اسلام که تا قبل از انقلاب به عنوان مدافع
اسلام با هیچ حاکمی سازش نکردند پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز دست یاری به سوی
امام امت و ایران اسلامی دراز کردند و برای دفاع از کیان اسلام و ترویج مبانی آن با
دولت و ملت هم پیمان شدند.
اگر در مختصات انقلاب اسلامی و منویات حضرت امام و بزرگان انقلاب اسلامی مرور
کنیم، بی اغراق و بی مبالغه عشایر جزء ذخایر عظیم اجتماعی، فرهنگی و بخشی از هویت
اسلامی ایرانی هستند و این امتیاز برجسته موجب شده است که هر گاه ایرانیان در هر
کجای دنیا بخواهند به ایرانی بودن خودشان غرور بورزند بخشی از این افتخار و عزت و
اهتراز به جامعه عشایر باز می گردد.. غیرت، شجاعت و مردانگی یکی از ویژگی های بارز
عشایر است، در جنگی که ابر قدرت ها بر ما تحمیل کردند همه ادیان، اقشار و تفکرات
حضور داشتند و برای پایداری اسلام و انقلاب شهید دادند اما در این بین نقش عشایر
غیور بسیار بارز و آشکار بود. عشایر در همه ادوار پیش قراول و در کنار روحانیت خط
مقدم بودند آنها را حافظان اسلام، انقلاب و روحانیت می توان خواند.حماسه بزرگ جنگ
جنوب نمونه ای بارز از ایستادگی و مقاومت عشایر غیور می توان برشمرد و به علت نیروی
نظامی قوی و مستحکم عشایر، مقام معظم رهبری همیشه نام عشایر را در کنار سایر قوای
نظامی مطرح می کنند. عشایر هیچ گاه در تقابل با نظام نبوده اند بلکه به عنوان
سربازان امام در خط مقدم جبهه حضور داشتند.
در طول 8 سال دفاع مقدس در جبهه های حق علیه باطل به دشمنان ثابت شده عشایر تا
پای جان از ارزش های انقلاب حفاظت و پاسداری می کند و مردم عشایر در کنار سایر
اقشار ملت توانستند در طول دوران دفاع مقدس از کیان اسلام دفاع کنند.
عشایر پیوسته در سنگر حمایت از ولی فقیه بوده و در این مسیر جانفشانی می کنند.
طاغوت نتوانست عشایر را جذب کند اما امروز، عشایر غیور و ولایت مدار به واسطه
دلدادگی به اسلام، پاسداران عزت میهن اسلامی و ناموس پرست و کانون غیرت می باشند.
عشق و ارادت متقابلی بین رهبری و عشایر وجود دارد، دینداری، حفاظت از نظام اسلامی،
ولایت مداری و عشق به میهن اسلامی را مهمترین ویژگی عشایر برشمرد. اگر عشایر در
تمام دوران انقلاب در مقابل تهاجم و حمله استکبار ایستاده اند به دلیل استکبار و
سخت کوشی این قشر می باشد. و ما باید وصیت نامه شهدا را باز خوانی کنیم تا بتوانیم
به همت نسل جدید و جوان، اسلام را به همه جهان گسترش دهیم چرا که دنیا امروز تشنه
اسلام ناب محمدی است.
با شروع جنگ تحمیلی عشایر برای حراست و پشتیبانی از مرزهای میهن اسلامی به عضویت
بسیج و سپاه در آمدند از آنجایی که بسیج و سپاهی، نام رفیع هر انسان آزاده ای است
که با تعهد، غیرت، شجاعت و پایمردی خود دفاع از انقلاب را بر اساس اصل مبارزه با
استکبار در تمام ابعادش تداعی می بخشد، روانه جبهه و جنگ شدند تا آیینه ی تمام نمای
خصوصیت و شرافت انسانی گردند.
امیر المونین علی (ع) در نامه 45 نهج البلاغه به عثمان بن حنیف می فرماید: شاید
بعضی ها تعجب کنند که چطور علی با این خوراکی ناچیز توانایی غلبه بر دشمنان عرب را
دارد.؟ قاعدتا او باید ضعیف شده باشد و بعد خودشان جواب می دهند که نه اینها اشتباه
می کنند. زندگی سخت نیرو را نمی کاهد بلکه تنعم و نازپروری موجب کاهش وزن و می
گردد.
چوب درختان صحرایی که نوازش باغبان را ندیده اند محکم تر از درختان سرسبز و
شادابی هستند که مرتب تحت مراقبت باغبانند. همین طور گیاهان صحرایی اشتعال آنها بیش
تر و آتش شان دیرتر خاموش می شود. استوار قامتان مدافعان سرسخت در مقابل تهاجمات
دینی و ناموسی و میهنی و ناملایمات زندگی و سایر مسائل حماسی در عشایر نیز بی شباهت
به چوب درختان صحرایی دور ازمراقبت باغبان در این تعبیر زیبای امیر المومنین (ع)
نیستند. و چه زیبا اشاره و تعبیری امام امت در این باره کرده اند که عشایر ذخایر
مملکتند و ذخایر به فعلیت تبدیل می شوند. این قشرها اگر چه محرومند ولی چون تعلقات
مادیشان کم و میل به انصاف و ایثارشان بیشتر است همواره برای تحقق آرمان های مقدس
اسلامی من جمله در نابودی حاکمان جور و تحقق قسط مد نظر بوده اند. به جاست به نظر
استاد شهید مطهری در این زمینه اشاره کنیم که: «تنها این طبقاتند که میلی به عدالت
و انصاف و خضوعی در برابر حق و حقیقت در آنها موجود است و اگر با سخن حق مواجه شوند
حاضرند خود را با آن تطبیق دهند.»
عشایر در تحقق انقلاب اسلامی و 8 سال دفاع مقدس نقش بسیار بارز و موثری داشتند.
در جنگ تحمیلی این قشر ضمن دفاع از مرزها، از اسلام نیز دفاع کردند از فاصله چند صد
کیلومتری به جبهه ها شتافتند ، از نظام اسلامی دفاع کرده اولین جبهه عرصه تولید و
دیگری عرصه دفاع و حراست از کیان ایران اسلامی بود و این مجاهدت ها در عرصه اقتصاد
و جنگ از غیرت و تدین عشایر حکایت دارد و در زمانی که ارتش و سپاه منسجم نداشتیم
این عشایر به داد انقلاب رسیدند و حماسه های بیاد ماندنی آفریدند. عشایر یکی از
مهمترین بخش های مردمی در جبهه های جنگ حق علیه باطل می باشند. این مردم غیور و
شجاع همواره نقش خود را در لحظات حساس تاریخ ایفا کرده اند. در حال حاضر نیز نقش
خود را به خوبی ایفا می کنند. اکنون عشایر ایران اسلامی مقتدر تر از گذشته آماده
دفاع از ارزش و آرمانهای انقلاب می باشد و عشایر با تکیه به خداوند و پیروی از
دستورات ولی فقیه بارها به دشمنان ثابت کرده اند که تا پای جان از ارزش های انقلاب
حفاظت و پاسداری می کنند. مجموعه خصلت های عشایری ایلات ایران(یعنی آزادگی، آزادی،
فداکاری و ایثار گر راه اسلام) همیشه نقشه های شوم استعمارگران و ایادی آنها را
نقش بر آب کرده است. عشایر به عنوان یک رکن قوی در حراست از مرزهای ایران باید
همواره مورد توجه باشند و از همین روست حضرت امام(ره) در مورد عشایر فرموده
اند:«عشایر ذخایر انقلابند».
فرمایشات امام(ره) در مورد عشایر کشور و پتانسیل بالقوه این قشر حاکی از آن دارد
که دولت یک توجه ویژه به اقشار فداکار در تمامی عرصه ها به ویژه امنیتی و فرهنگی
داشته باشد، هرچند با توجه به رشد جوانان عشایر در شرایط سخت محیطی به تبع آن به
دست آوردن آمادگی های رزمی، لزوم بهره گیری از این توان و استعداد ها در بخش ارتقای
امنیت دفاعی کشور ضرورت دو چندان پیدا می کند اما باید غافل نبود توجه به قشری که
بیش از یک چهارم مواد پروتوئینی کشورمان را تامین می کند می تواند منشا خیر، آثار و
برکاتی بود که ما را در برخی بخش های اقتصادی خود کفا کند. البته ذکر نام عشایر در
ردیف نیروهای مسلح از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی مهر تایید دیگری بر آمادگی و
توان این سنگرداران و مرزبانان فداکار برای دفاع از کیان نظام و کشور می باشد.
عشایر مردمی میهمان نواز، راستگو، سخت کوش و دلیر در برابرشرایط خاص محیط
بردبار و با حد اقل امکانات زندگی می کنند. عشایر در دوستی بسیار ثابت قدم و وفادار
ولی در دشمنی سر سخت می کاشند.
عشایر قهرمان در صحنه های مختلف انقلاب حضوری چشمگیر داشته و آماده دفاع از
آرمانهای والای انقلاب اسلامی هستند.
عشایر با هوشیاری و پیروی از ولایت فقیه در دوران دفاع مقدس رشادت های کم نظیری
از خود به جای گذاشته و امروز نیز با تبعیت از رهبر انقلاب اسلامی برای دفاع از
ارزش ها و آرمان های انقلاب آماده هر گونه جانفشانی هستند. اطاعت از ولایت با
سلحشوری و شجاعت عشایر در 8 سال دفاع مقدس خالق صحنه های تاثیر گذار و پر شوری
بود.
مردم عشایر در دوران 8 سال دفاع مقدس با ساده ترین ابزار آلات به مقابله با تانک
های نظامی دشمن رفتند، توقف ارتش بعثی در اغلب مناطق جبهه مرهون ایستادگی و شجاعت
های عشایر بود که به طور قطع یقیین درس عبرت آموزی برای دشمن به شمار می رود. شجاعت
های عشایر چه لر و چه کرد و چه عرب و ... در برابر دشمنان در 8 سال دفاع مقدس
ستودنی است و حماسه های بزرگی را خلق کردند که باید مایه عبرت برای دشمنان امروزی
اسلام باشد.
در دنیای ماشینی امروز جوامع تحت تاثیر تفکرات منحرف سوسیالیستی و لیبرال
دموکراسی غرب برخی افراد انسانیت خود را فراموش کرده و فضایل انسانی لگد مال و
برجستگی ها و ویژگی های اخلاصی ارزشمند نهادینه شده از سوی خدای متعال در انسان به
دست فراموشی سپرده شده ولی عشایر تمامی خصایص و ویژگی های ارزشمند را در خود حفظ
کرده است. به دلیل روح سلحشوری و ظلم ستیزی در طول تاریخ عشایر همواره با حاکمان و
پاداهان ظالم در نبرد بوده و به هنگامی که حاکمان از مقابله با تجاوزگران ناتوان می
شدند، عشایر غیور به پا خاسته از مرز و بوم این سرزمین حراست می نمودند.
نقش عشایر ایل لری در پیروزی انقلاب و دفاع مقدس
یکی از طایفه های عشایرکشور، عشایر لری می باشد. عشایر ایل لری در دل کوه های سر
به فلک کشیده زاگرس و هشتادپهلو در دامن صحرای دشت لاله و در زیر چادر های سیاهی که
دل سپید عشایررا چون مروارید در بر می گرفت پا به عرصه جهان گذاشته اند و در آغوش
طبیعت زندگی خود را گذرانده اند. استواری را از کوه و شجاعت را از سواران کوهستان و
مردان غیور آموخته اند.
این ایل مردمی مسلمان، متدین، غیور، شجاع و از بهترین پاسداران و حافظان انقلاب
اسلامی خطه ی جنوب شرقی ایران می باشند. اخلاص عمل این ایل زبانزد خاص و عام است
سردار حاج قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس در این زمینه می فرماید:«بارها اخلاص شما
عشایرایل لری را مشاهده کردم حاضرم پشت سر تک تک شماها نماز بخوانم.»
عشایر لری در جامعه ای بزرگ شده اند که احترام و وفاداری به ارزش ها یک اصل
محسوب شده، اهمیت خاصی را دارد. و افراد جان خویش را کمتر از ارزشها می پندارند و
حاضر می شوند جهت بقا و حیات جامعه و ارزشهای آن جان خویش را فدا کنند. در باور
شیعه و مسلمانان دین، میهن از جمله مهمترین ارزشهاست لذا زمانی که چنین ارزشهایی
دچار خطر شده و مورد تعرض قرار می گیرند افرادی حاضرند جان خویش را با توسل به سلاح
شهادت در راه نجات دین، ناموس و میهن فداکاری نمایند و مردم عشایر ایل لری هم از
این قائده مستثنی نبوده و با تقدیم خون صدهاشهید در دوران دفاع مقدس از دین، میهن
خود دفاع کردند و عشایر ایل لری نمی توانستند شاهد تطاول بیگانه بر سرزمین خویش
بوده و آسوده بنشینند. ایل لری در 8 سال دفاع مقدس با تقدیم چندین شهید و جانباز و
آزاده نقش بسزایی داشتند .
ایل لری در سالهای اختناق ستم شاهی ارتباط خود را با مراجه عظام قطع نمی کردند و
همواره با بصیرتی که داشتند با روحانیون بزرگی از جمله آیت الله پسندیده برادر بزرگ
حضرت امام و مرحوم طالقانی در ارتباط بوده و در همان زمان ازروحانیون غیر مبارز مثل
شریعتمداری تبری می جستند به طور کلی 99 درصد این عشایر مقلد حضرت امام بودند.
خدمات و رشادت های ایل لری در دفاع مقدس
این قشر با هوشیاری و پیروی ازولایت فقیه در دوران دفاع مقدس رشادت های کم نظیری
از خود به جای گذاشتند ،این ایل در 8 سال دفاع مقدس با تقدیم چندین شهید و جانباز و
آزاده نقش بسزایی داشتند و امروزه نیز با تبعیت از مقام معظم رهبری در خط مقدم دفاع
از ارزش ها و آرمانهای انقلاب آماده هر گونه جانفشانی می باشند.
و پس از انقلاب علاوه بر حضور در جبهه کمک های مالی به جبهه و جنگ می کردند، کمک
های مردمی شامل کمک های نقدی و غیر نقدی مثل گوسفند، خودرو از طریق پایگاه خاتم
الانبیا و ابوالفضل و ستاد پشتیبانی جنگ سپاه اندیمشم ارائه می شد، حتی یک زن عشایر
انگشتری که نشان عروسی او بود را هدیه کردند:
اهداف مجاهدت ها و فداکاریهای ایل لری
آن چه درسالهای پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع غرور آفرن جوانان و حضور فعال عشایر
ایل لری در عرصه ی جبهه دیده می شود، بسی بالاتر و والاتر از مرتبه وجدان و حتی
تعقل بشر بود و تنها با تعابیری مثل تعهد، فداکاری، اخلاص، و... قابل شرح و بیان
نبود؛ بلکه چیزی فراتر از این ها لازم است تا یارای تفسیر این همه مجاهدت ها را
داشته باشد، چیزی از مقوله « عشق مقدس و الهی» در سایه این فرهنگ الهی پدیدار شده
بود تا در سایه آن به فداکاری و مجاهدت ها معنا بخشید اهداف همه ایثارگران در مکتب
الهی چیزی جزء رسیدن به حق نیست.
اگر ما وصیت نامه شهدای عشایر ایل لری را ورق بزنیم در لابه لای آنها به اهداف
مجاهدت ها و فداکاری آنها خواهیم رسید.
فرزند کوهستانیم از نسل باران داریم نشاط دیگری با چشمه ساران
آن رود و جنگل صفای دیگری کوه را حال و هوای دیگری داشت
برف حواشی اندک اندک آب می شد احساس ما هم بستر آب می شد
شاهین اوج قله اش پرواز می کرد آهو به روی صخره هایش ناز می کرد
مردیم و با مردانگی آشناییم فرزند آریو برزن از کوه دفاییم
مهمان نوازی خصلت ممتازان است آهنگ برنو بانگ طبل و سازمان است
اهل صفاییم و کینه اندر پنجه بودیم از ظلم ارباب زمانه رنجه بودیم
ما با صدای پا اسبان خو گرفتیم ما انس با رقصیدن آهو گرفتیم
ما با بلوط ریشه در خاک آشناییم با کعبه ی دل زمزم پاک آشناییم
ما از حریم خانه کردیم پاسبانی ماندیم به تاریخ حوادث جاودانی
در راه دین صد لاله نو رسته داریم ما ساقی میخانه مان را دوست داریم
با دلیری شهادت پیشه مان باد امر ولایت سر خط پیشه مان باد
علی سرابی یاقوند
௹ ازلطف شما بی نهایت سپاسگزارم௹
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
